Sąd bada bowiem, czy odrzucenie spadku będzie czynnością rzeczywiście korzystną dla majątku dziecka. W tym przypadku rodzice winni więc wystąpić do sądu z wnioskiem o zezwolenie na dokonanie czynności przekraczającej zwykły zarząd majątkiem dziecka. Przy czym należy pamiętać, że postanowienie sądu zezwalające na dokonanie Istotne bowiem znaczenie ma przepis art. 1015 § 1 K.c., zgodnie z którym – oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. Mowa jest zatem o 6 miesiącach liczonych od dnia, kiedy dowiedziała się Pani o 1) uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia powinno nastąpić przed sądem; 2) spadkobierca powinien jednocześnie oświadczyć, czy i jak spadek przyjmuje, czy też go odrzuca. Spóźnione po terminie odrzucenie spadku i dziedziczenia przez małoletnie dzieci. Spadkobierca, który pod wpływem błędu lub groźby nie złożył Odrzucenie spadku przez rodzica w imieniu małoletniego jest czynnością przekraczającą zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka, nawet wówczas gdy pasywa spadku wyczerpują lub przewyższają wartość aktywów, więc wydaje się, że odrzucenie spadku w imieniu dziecka będzie dla niego w 100% korzystne. Zgodnie z Kodeksem rodzinnym i Mam kilka pytań w związku z tym: 1. W internecie przeczytałam, ze musimy złożyć w sądzie wniosek o udzielenie zezwolenia na odrzucenie spadku, a sąd ocenia jego celowość i ważne jest dostarczenie dowodów, że spadek jest bardzo zadłużony i dla dziecka nie będzie korzystne jego przyjęcie. Podpisana przez prezydenra ustawa dotyczy zasad odrzucenia spadku w imieniu małoletnich dzieci. Uproszczenie ma wyeliminować z tej procedury udział sądów rodzinnych. Aktualizacja: 26.11.2023 . Małoletni może zostać spadkobiercą na podstawie ustawy lub testamentu, czego powodem jest zazwyczaj odrzucenie spadku przez jednego z rodziców. W jaki sposób odrzucić spadek w imieniu małoletniego? Podkreślenia wymaga fakt, że odrzucenie spadku w imieniu małoletniego również wtedy, gdy pasywa spadku wyczerpują lub przewyższają wartość aktywów należy do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka, o czym stanowi art. 101 § 3 Jak wskazał Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 31 maja 2019 r. w sprawie o sygn. akt I CZ 44/19, wyrażona w art. 1015 § 2 zasada, iż brak złożenia przez spadkobiercę oświadczenia w terminie jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza, sama przez się nie oznacza, że nie jest możliwe naruszenie interesu małoletniego, a w efekcie, z punktu widzenia jego dobra, odrzucenie spadku jawić się może jako najlepsze rozwiązanie. W razie istnienia długów, małoletni ponosi jednak odpowiedzialność, chociaż do wysokości tzw. stanu czynnego majątku spadkowego (art. 1031 § 2 z czym może się łączyć konieczność udziału w procesach sądowych i obrony swoich praw. Nawet w przypadku przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza małoletni mogliby zostać narażeni na liczne działania zmierzające do zaspokojenia wierzycieli, procesy sądowe i postępowania egzekucyjne, w toku których musiałyby wykazywać stan spadku w chwili jego otwarcia i powoływać się na ograniczenie odpowiedzialności do wartości czynnej spadku, przy możliwości prowadzenia egzekucji także z majątku osobistego dzieci. Odrzucenie spadku w imieniu małoletniego dziecka, wymaga w pierwszej kolejności uzyskania zezwolenia sądu rodzinnego. Rodzic lub opiekun prawny powinien najpierw złożyć wniosek do sądu rodzinnego o zezwolenie na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego. Dopiero posiadając prawomocne postanowienie o udzieleniu przez sąd rodzinny takiej zgody, możliwe jest skuteczne odrzucenie spadku w imieniu małoletniego. W przypadku gdy małoletni mieszka za granicą, odrzucenie spadku w imieniu małoletniego dziecka nieco się komplikuje. Brak odrzucenia spadku przez małoletniego w terminie sześciu miesięcy od dowiedzenia się o powołaniu do spadku jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza, co oznacza ograniczoną odpowiedzialność za długi spadkodawcy. Jaki sąd jest właściwy w sprawach o zezwolenie na odrzucenie spadku przez małoletniego? W przypadku gdy dziecko ma miejsce zamieszkania w Polsce, sądem właściwy dla rozstrzygnięcia sprawy o udzielenie zgody na odrzucenie spadku będzie sąd rodzinny właściwy dla miejsca zamieszkania dziecka. Sprawa nie jest już taka prosta, gdy dziecko ma miejsce zamieszkania za granicą. Z tego typu sytuacją obecnie spotyka się wiele polskich rodzin, w których rodzice wraz dziećmi mieszkają poza granicami kraju od kilku lat. Prowadzenie sprawy za granicą wymaga profesjonalnej prawnej oraz wiąże się z większymi kosztami. Jeżeli dziecko ma miejsce zwykłego pobytu na terytorium Unii Europejskiej, zastosowanie znajdą przepisy rozporządzenia Rady (WE) nr 2201/2003 z dnia 27 listopada 2003 r. dotyczące jurysdykcji oraz uznawania i wykonywania orzeczeń w sprawach małżeńskich oraz w sprawach dotyczących odpowiedzialności rodzicielskiej, uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1347/2000 (dalej jako: rozporządzenie Bruksela II bis). Przepisy powołanego rozporządzenia dotyczą spraw cywilnych, w szczególności przyznawania, wykonywania, przekazywania, pełnego lub częściowego pozbawienia odpowiedzialności rodzicielskiej. Pojęcie odpowiedzialności rodzicielskiej zostało w art. 2 ust. 7 rozporządzenia nr 2201/2003 zdefiniowane szeroko, w tym sensie, że oznacza ono wszystkie prawa i obowiązki odnoszące się do osoby i majątku dziecka przysługujące osobie fizycznej lub prawnej na mocy orzeczenia sądowego, z mocy prawa lub umowy mającej skutek prawny. W świetle rozporządzenia Bruksela II bis podstawą do ustalenia jurysdykcji w sprawach odpowiedzialności rodzicielskiej jest co do zasady miejsce zwykłego pobytu dziecka. Zasada ta doznaje jednak pewnych ograniczeń. Okazuje się, że istnieją odpowiednie, unijne przepisy, które dają możliwość, aby sprawy rodzinne osób zamieszkałych za granicą były rozstrzygane przez polski sąd. Zgodnie z art. art. 12 ust. 3 rozporządzenia Bruksela II bis dla potrzeb postępowania z zakresu odpowiedzialności rodzicielskiej, ustala się jurysdykcję sądu państwa członkowskiego, które nie jest państwem zwykłego pobytu dziecka, jeżeli są łącznie spełnione trzy warunki: dziecko posiada istotny związek z państwem członkowskim (zwłaszcza jeśli jeden z rodziców nadal mieszka w tym państwie członkowskim lub gdy dziecko jest jego obywatelem), rodzice zaakceptowali jurysdykcję tego państwa, wybór polskiego sądu będzie właściwy ze względu na najlepszy interes dziecka. Z powyższego wynika, że jeżeli wykażemy, iż sprawa dotyczy dziecka, które ma istotne związki z Polską, posiada polskie obywatelstwo oraz majątek spadkowy znajduje się w Polsce, to istnieją duże szanse poprowadzenia sprawy w przedmiocie uzyskania zezwolenia na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego dziecka w Polsce. Dla ustalenia jurysdykcji istotne znaczenie ma spełnienie dwóch warunków: dziecko jest obywatelem państwa członkowskiego do którego sądu wniesiono sprawę, czyli obywatelem polskim rodzice uznają jurysdykcję tego państwa W uzasadnieniu wniosku należy uzasadnić, iż wybór polskiego sądu będzie właściwy ze względu na dobro dziecka. W tym kontekście warto zwrócić uwagę na orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w sprawie Eirinodikeio Lerou Leros przeciwko Alessandro Saponaro, Kalliopi-Chloi Xylina, sygn. akt C-565/16. W odpowiedzi na skierowane pytanie prejudycjalne TSUE orzekł, że wniosek złożony wspólnie przez rodziców dziecka w wybranym przez nich sądzie stanowi jednoznaczne uznanie przez nich tej jurysdykcji, a jeśli nie ma elementów wskazujących na to, że prorogacja jurysdykcji mogłaby mieć negatywny wpływ na sytuację dziecka, należy uznać, że jest ona zgodna z dobrem dziecka. TSUE podkreślił także, że w analizowanej sprawie dziecko nie tylko miało obywatelstwo państwa, którego sądy zostały wybrane jako właściwe, ale też to samo państwo było miejscem zamieszkania zmarłego w chwili jego śmierci, a także miejscem położenia majątku spadkowego oraz pasywów obciążających spadek. Elementy te wzmacniają związek dziecka z państwem członkowskim, a sąd wybrany przez rodziców jest w dobrym położeniu, by ocenić kontekst, w jakim miałoby nastąpić odrzucenie spadku. Jeżeli dziecko mieszka poza obszarem UE, zastosowanie może znaleźć Konwencja o jurysdykcji, prawie właściwym, uznawaniu, wykonywaniu i współpracy w zakresie odpowiedzialności rodzicielskiej oraz środków ochrony dzieci z dnia 19 października 1996 r. (dalej jako: Konwencja haska z 1996 r.) W tym przypadku wniosek o zezwolenie na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego należy także złożyć do sądu rodzinnego właściwego ze względu na miejsce pobytu dziecka. Jeśli dziecko ma miejsce zamieszkania w państwie, które nie jest objęte zakresem stosowania obu powyższych aktów prawnych ani żadnej dwustronnej umowy międzynarodowej, zastosowanie znajdą przepisy Kodeksu postępowania cywilnego. Zgodnie z art. 11063 do jurysdykcji krajowej należą̨ sprawy z zakresu stosunków między rodzicami a dziećmi, w tym sprawy o zezwolenie na dokonanie przez rodziców czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka (np. odrzucenie spadku) lub na wyrażenie przez rodziców zgody na dokonanie takiej czynności przez dziecko, jeżeli: 1) dziecko, którego sprawa dotyczy, ma miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej lub 2) wnioskodawca i dziecko, którego sprawa dotyczy, są obywatelami polskimi. W przypadku ustalenia jurysdykcji sądu polskiego zgodnie z art. 569 § 1 właściwy miejscowo będzie sąd opiekuńczy miejsca zamieszkania osoby, której postępowanie ma dotyczyć, a w braku miejsca zamieszkania – sąd opiekuńczy miejsca jej pobytu. Jeżeli brak i tej podstawy – właściwy jest sąd rejonowy dla Warszawy. Jaki jest termin na złożenie wniosku o zezwolenie na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego? Zgodnie z art. 1015 § 1 termin na przyjęcie lub odrzucenie spadku wynosi sześć miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. W przypadku małoletniego dziecka, znaczenia ma stan wiedzy rodzica lub opiekuna prawnego. Gdy rodzic lub opiekun prawny zamierza złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego, powinien w tym okresie wystąpić do sądu rodzinnego z wnioskiem o zezwolenie na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego. Jak wskazał Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 22 maja 2018 r., sygn. akt III CZP 102/17, termin przewidziany w art. 1015 § 1 nie może się skończyć przed prawomocnym zakończeniem postępowania o zezwolenie na złożenie przez małoletniego spadkobiercę oświadczenia o odrzuceniu spadku. Po prawomocnym zakończeniu tego postępowania oświadczenie małoletniego powinno być złożone niezwłocznie, chyba że termin ten jeszcze nie upłynął. Jakie są dalsze czynności po uzyskaniu prawomocnego postanowienia o zezwoleniu na odrzucenie spadku przez małoletniego? W przypadku uzyskania prawomocnego postanowienia o zezwoleniu na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego, odrzucenia spadku można dokonać przed notariuszem w kraju, w którym się przebywa. Następnie należy zaopatrzyć ten dokument w apostille, przetłumaczyć przez tłumacza przysięgłego na język polski. Istnieje także możliwość sporządzenia oświadczenia o odrzuceniu spadku, pod którym podpis poświadczy konsul RP w kraju, w którym się przebywa. Uwagi praktyczne: Ze względów praktycznych warto, aby żądanie wniosku o zezwolenie na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego sformułować w taki sposób, aby umożliwiało odrzucenie spadku przez matkę lub ojca. Nie można wykluczyć przypadku, gdy zgodnie z orzeczeniem sądu rodzinnego oboje z rodziców uzyskali zgodę na odrzucenie spadku w imieniu małoletnich, a jedno z rodziców z jakiś przyczyn nie będzie mogło złożyć oświadczenia przed notariuszem. W takim wypadku często spotykać się można z odmową ze strony notariusza odebrania oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego dziecka tylko przez jednego z rodziców. Wniosek sformułowany tak jak powyżej wskazano, pozwoli uniknąć sytuacji, w której notariusze odmawiają przyjęcia oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego od jednego rodzica, gdy sąd zezwolił na to obojgu rodzicom. Jaka jest wysokość opłaty sądowej od wniosku? Opłata sądowa od wniosku o zezwolenie na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego wynosi 100 złotych. W przypadku gdy jest składany jeden wniosek, który dotyczy kilku małoletnich dzieci należy uiścić opłatę sądową od każdego małoletniego dziecka. Wniosek o zezwolenie na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego dziecka można złożyć za pośrednictwem pełnomocnika profesjonalnego dysponującego stosownym pełnomocnikiem udzielonym przez rodzica lub opiekuna prawnego. Adwokaci z Naszej Kancelarii zajmują się przygotowaniem wniosków o zezwolenie na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego i reprezentacją klientów przed sądem w tych sprawach na terenie Krakowa i Warszawy oraz w ich okolicach. Jeżeli potrzebujesz pomocy prawnej w sprawie o odrzucenie spadku w imieniu małoletniego dziecka mieszkającego w Polsce lub za granicą zapraszamy do kontaktu z Nami. Zobacz inne Artykuły Zapraszamy na Facebook Po zmarłym ojcu został dług i niewielki spadek (stary samochód). Za życia przepisał swoje nieruchomości na córkę (ok. 18 lat przed śmiercią). Matka nie żyje. Zostało nas dwoje rodzeństwa i brat ojca. Zrzekliśmy się tego spadku. Zostały moje dzieci. Jak mam w ich imieniu odrzucić niewielki spadek? Mam z tym trudność, ponieważ mieszkam za granicą, w USA i to rodzi duże koszty. Co zrobić? Zrzeczenie a odrzucenie spadku Zasadnicza kwestia jest taka, czy Pan zrzekł się spadku, czy też spadek odrzucił. Ma to o tyle znaczenie, o ile zrzeczenie się dziedziczenia obejmuje również zstępnych (dzieci, wnuki) zrzekającego się, chyba że umówiono się inaczej. Zrzekający się oraz jego zstępni (dzieci, wnuki), których obejmuje zrzeczenie się dziedziczenia, zostają wyłączeni od dziedziczenia, tak jakby nie dożyli otwarcia spadku. Jest to podstawowa różnica pomiędzy odrzuceniem spadku a zawarciem umowy o zrzeczenie się dziedziczenia. Zrzeczenie się dziedziczenia jest umową (w formie aktu notarialnego) zawieraną za życia z przyszłym spadkodawcą i spadkobiercą ustawowym. Jeśli tak jak Pan napisał, zrzekł się Pan dziedziczenia po ojcu, to objęło to również Pana dzieci, wnuków itd. Zobacz też: Dziedziczenie po wujku Odrzucenie spadku w imieniu dzieci Jeśli jednak w istocie odrzucił Pan spadek, to faktycznie dziedziczą po Panu Pana dzieci. Niepełnoletnie dzieci niestety nie mogą samodzielnie odrzucić spadku, zaś w ich imieniu powinni działać przedstawiciele ustawowi, czyli zwykle rodzice. Rodzice są zatem obowiązani pilnować terminu złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu ich dzieci, a termin ten to 6 miesięcy od dnia powzięcia informacji o dziedziczeniu dzieci. Przyjmuje się, że termin ten jest zawieszony tylko jeśli sąd nie zdąży wydać rodzicom zgody na złożenie w imieniu dziecka oświadczenia o odrzuceniu spadku, ale gdy o ową zgodę rodzic wystąpił przed upływem tego terminu. Jeśli rodzice nie złożą w imieniu dzieci takiego oświadczenia o dorzuceniu spadku w terminie, to wówczas dziecko dziedziczy spadek, ale tylko z dobrodziejstwem inwentarza. To zaś oznacza, że odpowiadają za długi zmarłego tylko do wartości odziedziczonych aktywów wyznaczających stan czynny spadku. Czyli jeśli wartość aktywów wynosi załóżmy 10 000 zł, to dzieci odpowiadają tylko do kwoty 10 000 zł. Nawet gdy długi zmarłego wynoszą dużo więcej. Warto więc sporządzić wykaz inwentarza majątku zmarłego. Może go sporządzić spadkobierca, który przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza lub jego przedstawiciel ustawowy (rodzic). Wykaz powinien zostać złożony przed notariuszem albo w sądzie. Koszty jego sporządzenia ponoszą sporządzający (jest to około kilkaset złotych). W nim zaś zamieszcza się wszystkie aktywa i długi zmarłego i w ten sposób, gdy jakiś wierzyciel będzie domagał się spłaty od dzieci jako spadkobierców, będą mogły one wykazać swoją odpowiedzialność. Jeśli jednak termin 6 miesięcy nie minął i nie doszło do zrzeczenia się dziedziczenia przez Pana, ale do odrzucenia spadku, to lepiej wszcząć postępowanie o odrzucenie spadku w imieniu dzieci. Miejsce zamieszkania poza Polską Jeśli dziecko ma miejsce zwykłego pobytu na terytorium Unii Europejskiej, stosuje się przepisy rozporządzenia Rady (WE) nr 2201/2003 z 27 listopada 2003 r. dotyczące jurysdykcji oraz uznawania i wykonywania orzeczeń w sprawach małżeńskich oraz w sprawach dotyczących odpowiedzialności rodzicielskiej, uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1347/2000. Jeśli dziecko mieszka poza UE, zastosowanie ma zwykle Konwencja o jurysdykcji, prawie właściwym, uznawaniu, wykonywaniu i współpracy w zakresie odpowiedzialności rodzicielskiej oraz środków ochrony dzieci z dnia 19 października 1996 r. Z kolei, gdy dziecko ma miejsce zamieszkania w państwie, które nie jest objęte zakresem stosowania ww. aktów prawnych ani żadnej dwustronnej umowy międzynarodowej, to zastosowanie znajdą przepisy Kodeksu postępowania cywilnego. Zgodnie bowiem z art. 11063 Kodeksu postępowania cywilnego „do jurysdykcji krajowej należą? sprawy z zakresu stosunków między rodzicami a dziećmi, w tym sprawy o zezwolenie na dokonanie przez rodziców czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka lub na wyrażenie przez rodziców zgody na dokonanie takiej czynności przez dziecko, jeżeli: 1) dziecko, którego sprawa dotyczy, ma miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej lub 2) wnioskodawca i dziecko, którego sprawa dotyczy, są obywatelami polskimi”. Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej ▼▼▼ Jako prawnik (adwokat) reprezentujący polonię amerykańską w ostatnim czasie spotykam się z wieloma zapytaniami moich klientów dotyczącymi odrzucenia spadku. Chodzi o odrzucenie spadku za siebie i za małoletnie dzieci, kiedy przebywamy za granicą. Bywa, że zamieszkujemy na innym kontynencie, a zza oceanu docierają do nas wieści o tym, że musimy odrzucić spadek obciążony długami. Dobra wiadomość jest taka, że da się to wszystko załatwić bez wizyty w Polsce. Oświadczenie o odrzuceniu spadku możemy złożyć przed konsulem. Właściwie, to oświadczenie sporządzamy sami, ale konsul urzędowo poświadcza, że to my złożyliśmy na nim podpis. Takie oświadczenie powinno zawierać niezbędne elementy – takie jak oznaczenie osoby imię i nazwisko odrzucające spadek, wskazanie obywatelstwa kraju ,gdzie zamieszkujemy, nr paszportu ,data ważności paszportu ,pod jaki adresem zamieszkujemy ,oświadczenie po kim spadek odrzucamy wskazanie imienia i nazwiska osoby zmarłej , gdzie ostatnio zamieszkiwała, wskazanie kręgu spadkobierców innych jeżeli są, oświadczenie czy przyjmujemy spadek wprost/bez ograniczenia za długi/, czy też z dobrodziejstwem inwentarza /z ograniczeniem odpowiedzialności za długi/Dokument ten należy przesłać do sądu spadku (tj. sądu, przed którym toczy się postępowanie spadkowe). Najlepiej zrobić to jak najszybciej ponieważ oświadczenie uważa się za złożone dopiero z chwilą jego wpływu do sądu w Polsce, a nie nadania w placówce operatora pocztowego kraju naszego zamieszkania. Jeśli skutecznie odrzuciliśmy spadek, możemy również to zrobić za małoletnie dzieci. W tej sytuacji jednak pojawia się problem – do jakiego sądu należy złożyć wniosek o wyrażenie zgody na dokonanie czynności przekraczającej zwykły zarząd majątkiem dziecka, skoro dziecko nie ma miejsca zamieszkania w Polsce? Wówczas – zgodnie z art. 569 § 1 kodeksu postępowania cywilnego – sprawę kierujemy do Sądu Rejonowego dla miasta stołecznego Warszawy (Wydział VI Rodzinny i Nieletnich). Po uzyskaniu zgody na dokonanie takiej czynności możemy ponownie udać się do najbliższego konsulatu w celu poświadczenia podpisu pod oświadczeniem o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego dziecka. Następnie takie oświadczenie wraz z decyzją Sądu Rodzinnego przesyłamy do sądu, przed którym toczy się postępowanie spadkowe. Wszystko wydaję się rzeczą prostą, jednak element zagraniczny trochę komplikuje nam nieco życie. Mam nadzieję, że ten art. dla zainteresowanych będzie pomocny. Zza granicy możecie ustanowić pełnomocnika, który zadba o Wasze sprawy spadkowe w kraju. Takim pełnomocnikiem może być, oprócz członków najbliższej rodziny, również adwokat. Jedyna formalność, to udzielenie pełnomocnictwa z podpisem urzędowo poświadczonym przez konsula. Ilona Cebo-Kubiczek Adwokat Dąbrowa Górnicza Tagi: spadek Kilka dni temu dowiedzieliśmy się z bratem, że zmarł nasz ojciec, z którym nie mieliśmy kontaktu przez 30 lat, bo rodzice byli rozwiedzeni. Ojciec ożenił się powtórnie, miał chyba 4 dzieci. Z nimi również nie mamy kontaktu. Chcielibyśmy z bratem odrzucić spadek po ojcu. Ja mieszkam poza granicami kraju i mam 2 małoletnich dzieci. Nie wiem, czy mam obowiązek założyć sprawę spadkową i dopiero odrzucić spadek, a co z moimi dziećmi? Wiem, że druga żona ojca również nie żyje, a czy tamte jego dzieci będą podejmować jakiekolwiek kroki prawne, tego nie wiem. Człowiek ten raczej nie posiadał jakiegoś spadku, chciałam się zabezpieczyć przed jego długami, jeśli takie miał, bo tego też nie wiem. Jakie wobec tego powinnam podjąć kroki i czy muszę specjalnie przylecieć do kraju? Czy można tę sprawę załatwić listownie, unikając kosztownych podróży? Powołani do spadku z mocy ustawy Odpowiednio do przepisów Kodeksu cywilnego ( najbliżsi krewni zostają powołani do spadku z mocy ustawy w następującej kolejności: W pierwszej kolejności dzieci i małżonek spadkodawcy; Dalej małżonek spadkodawcy, dzieci i wnuki spadkodawcy; Następnie małżonek i rodzice spadkodawcy (gdy nie ma dzieci i wnuków); W dalszej kolejności rodzice spadkodawcy (gdy nie ma małżonka, dzieci i wnuków); Dalej jeden rodzic i rodzeństwo spadkodawcy (ich zstępni) (gdy nie ma małżonka, dzieci i wnuków, a drugi rodzic nie żyje); Następnie dziadkowie (gdy nie ma innych bliższych krewnych). Udział spadkowy przypadający któremuś z dziadków przechodzi (jeśli nie może lub nie chce dziedziczyć) na jego to, że w określonych sytuacjach do dziedziczenia dochodzi wujostwo (stryjostwo) spadkodawcy, a więc rodzeństwo jego rodziców oraz ich zstępni (jeśli ci również nie mogą lub nie chcą spadku przyjąć). Pasierbowie (gdy nie żyją dziadkowie spadkodawcy); Na samym końcu gmina lub Skarb państwa (gdy nie ma nawet pasierbów). W takiej samej kolejności jak dziedziczenie odbywa się również odrzucanie spadku. Zgodnie z art. 1015 § 1 – oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. 6-miesięczny termin do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku Przewidziany w art. 1015 § 1 sześciomiesięczny termin do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku z ustawy rozpoczyna się, zarówno dla spadkobiercy ustawowego powołanego w testamencie do spadku, jak i dla pozostałych spadkobierców ustawowych, z dniem dowiedzenia się o śmierci spadkodawcy. Ponadto może to być np. dzień, w którym spadkobierca powołany w dalszej kolejności dowiedział się o odrzuceniu spadku przez osoby wyprzedzające go przy dziedziczeniu ustawowym, a także dzień, w którym dowiedział się o prawomocnym orzeczeniu o niegodności dziedziczenia takich osób. Termin 6-miesięczny jest zachowany, gdy przed jego upływem zostanie złożone oświadczenie w sądzie lub przed notariuszem. Zatem druga żona Pani ojca i wszystkie jego dzieci mają 6 miesięcy na odrzucenie spadku od dnia, w którym dowiedzieli się o tym, że będą dziedziczyć. Odrzucenia spadku powinna Pani dokonać przed sądem w Polsce (sądem właściwym ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania zmarłego) lub przed notariuszem w Polsce (można udać się do dowolnego notariusza). U notariusza lub w sądzie (ale u notariusza procedura jest znacznie szybsza) powinna Pani pojawić się z aktem zgonu osoby zmarłej. Wówczas nie powinno być problemów z odrzuceniem spadku. Odrzucenie spadku po ojcu przed notariuszem za granicą Może Pani również dokonać odrzucenia spadku przed notariuszem w kraju, w którym Pani przebywa. Następnie zaopatrzyć ten dokument w apostille i przetłumaczyć przez tłumacza przysięgłego na język polski. Następnie przesłać ten dokument do sądu w Polsce. Może Pani również sporządzić oświadczenie o odrzuceniu spadku, a podpis pod nim poświadczyć u konsula RP w kraju, w którym Pani przebywa. Proszę mieć na uwadze, że termin 6 miesięcy liczy się nie od chwili, kiedy Pani dokument o odrzuceniu spadku wyśle, tylko kiedy wpłynie on do sądu w Polsce. Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku najlepiej jeżeli złożyłby Pani brat, który przebywa w Polsce. Może Pani go ustanowić również swoim pełnomocnikiem w postępowaniu spadkowym. Nie ma znaczenia dla odrzucenia spadku, czy postępowanie spadkowe zostanie przeprowadzone, czy też nie. Liczy się tylko ten termin 6 miesięcy, żeby go Pani nie przekroczyła. Jeśli odrzuci Pani spadek, to również w imieniu swoich nieletnich dzieci powinna Pani spadek odrzucić. Odrzucenie spadku przez osobę niepełnoletnią jest czynnością przekraczającą zwykły zarząd, w konsekwencji rodzice nie mogą bez zgody sądu opiekuńczego dokonać takiej czynności ani wyrażać zgody na ich wykonanie (art. 101 § 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Zobacz również: Odrzucenie spadku przez wnuki Wnioskiem o zezwolenie na dokonanie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka Tym samym musi Pani wystąpić do sądu opiekuńczego z wnioskiem o zezwolenie na dokonanie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka. Jeśli z wnioskiem wystąpi tylko jedno z rodziców, drugie i tak musi zostać wysłuchane. Zgodnie bowiem z art. 583 Kodeksu postępowania cywilnego sąd udziela zezwolenia na wniosek jednego z rodziców po wysłuchaniu drugiego. We wniosku należy uprawdopodobnić, że przyjęcie spadku pozostaje w sprzeczności z dobrem i interesem Pani dzieci. Wniosek musi być opłacony – opłatą stałą w wysokości 40 zł. Potwierdzenie uiszczenia opłaty należy załączyć do wniosku. Po uprawomocnieniu się zezwolenia sądu opiekuńczego w formie postanowienia należy złożyć przed notariuszem lub sądem oświadczenie o odrzuceniu spadku przez dziecko. Należy pamiętać, iż oświadczenie o odrzuceniu spadku winno zostać złożone w terminie 6 miesięcy. Termin ten liczy się od momentu dowiedzenia się o tytule swego powołania do dziedziczenia (w tym wypadku będzie to chwila odrzucenia spadku przez matkę dziecka, czyli Panią). Tym samym, aby zmieścić się w terminie z samym wnioskiem o udzielenie zezwolenia na dokonanie czynności przekraczającej zwykły zarząd, winna Pani wystąpić odpowiednio wcześniej (trudno zresztą określić, ile może potrwać cała spawa). Wniosek o zezwolenie do sądu opiekuńczego może Pani złożyć przez pełnomocnika. Pełnomocnikiem może być adwokat lub radca prawny, jak również rodzice, małżonek, rodzeństwo lub zstępni wnioskodawcy oraz osoby pozostające z nim w stosunku przysposobienia. Pełnomocnictwa winna Pani udzielić wraz z ojcem dzieci. Pełnomocnictwo powinno być opłacone – opłatą skarbową w wysokości 17 zł. Pełnomocnictwo do złożenia wniosku do sądu opiekuńczego o zezwolenie na odrzucenie spadku w imieniu dziecka może być sporządzone wyłącznie na piśmie, bez żadnych dodatkowych wymogów co do formy. Natomiast pełnomocnictwo do złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku musi zostać sporządzone z podpisem urzędowo (notarialnie) poświadczonym. Jak już wcześniej napisałam, konsul może co najwyżej poświadczyć urzędowo podpis, ale nie może przyjąć oświadczenia o odrzuceniu spadku. Niemniej warto także wiedzieć, iż oświadczenie o odrzuceniu spadku w imieniu dziecka można złożyć w formie obowiązującej w miejscu złożenia oświadczenia, tj. w formie obowiązującej według prawa państwa, w którym aktualnie Pani i dzieci przebywacie. Zasadnym jest odwołanie się w tej kwestii do treści art. 25 ust 1 Prawa prywatnego międzynarodowego, zgodnie z którym „forma czynności prawnej podlega prawu właściwemu dla tej czynności. Wystarczy jednak zachowanie formy przewidzianej przez prawo państwa, w którym czynność zostaje dokonana. Jeżeli umowę zawierają osoby znajdujące się w chwili złożenia oświadczeń woli w różnych państwach, wystarczy wówczas zachowanie formy przewidzianej dla tej czynności przez prawo jednego z tych państw.”. Innymi słowy, może Pani odrzucić spadek w imieniu dziecka w formie przewidzianej przez prawo państwa, w którym Pani aktualne przebywa. Co do szczegółów odsyłam Panią w tej sprawie do tamtejszego prawnika. Reasumując, zgodnie z prawem polskim: w celu uzyskania zezwolenia sądu opiekuńczego na odrzucenie spadku przez dzieci powinna Pani wraz z ojcem dzieci udzielić jednej z wymienionych wyżej osób mieszkających w Polsce pełnomocnictwa do złożenia wniosku o dokonanie czynności przekraczającej zwykły zarząd majątkiem dziecka; w celu złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu dzieci powinna Pani udzielić drugiego pełnomocnictwa, z tym że Pani podpis na tym pełnomocnictwie winien być urzędowo poświadczony, co może uczynić konsul. Ewentualnie może Pani zdecydować się na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku w formie przewidzianej dla miejsca, w którym Pani przebywa. Osobiście, dla uniknięcia niepotrzebnych nieporozumień w przypadku dziedziczenia długów spadkowych, radziłabym Pani przeprowadzić postępowanie o odrzucenie spadku w imieniu własnym i dzieci w Polsce. Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej ▼▼▼ W praktyce naszej Kancelarii często spotykamy się z problemem odrzucenia spadku przez krewnych osoby zmarłej w Polsce, którzy zamieszkują za granicą. Chodzi o sytuację, kiedy zmarły pozostawił długi i jego spadkobiercy, w tym ci zamieszkali za granicą Polski, aby chronić siebie przed długami zmarłego odrzucają spadek. Do tego często osoby odrzucające mają dzieci małoletnie. Powstaje wówczas często pytanie, czy muszę przyjechać do Polski żeby odrzucić spadek, czy mogę to zrobić w kraju, w którym zamieszkuję, czy do odrzucenia spadku w imieniu dzieci potrzebuję jakiejś zgody, a jeśli tak, to czy wystarczy zgoda sądu państwa, w którym mieszkam, czy też konieczna jest zgoda sądu polskiego. Przede wszystkim termin Pamiętaj, prawo jest dla starannych. Masz sześć miesięcy na złożenie swojego oświadczenia o odrzuceniu niechcianego spadku od chwili, kiedy dowiedziałeś się, że możesz być spadkobiercą. Skąd się o tym dowiedzieć. Przede wszystkim z korespondencji sądowej, która dociera do dalszych spadkobierców, których sąd spadku zawiadamia, że spadkobiercy powołani w pierwszej kolejności już spadek odrzucili. Jeśli dziedziczyć w pierwszej linii, jako syn, córka, małżonek, to chwila dowiedzenia się o tym, ż możesz być spadkobiercą przypada na moment dowiedzenia się o śmierci spadkobiercy. Po drugie właściwy organ Jeżeli spadkobierca, który chce odrzucić spadek, mieszka za granicą, najlepiej jest umówić i udać się z dowodem osobistym do konsula RP. Konsul wówczas poświadcza podpis pod oświadczeniem obejmującym odrzucenie spadku. Samo jednak złożenie oświadczenia w obecności konsula nie wystarcza, aby skutecznie odrzucić spadek. Oświadczenie takie powinno znaleźć się w siedzibie sądu spadku przed upływem wskazanego wyżej sześciomiesięcznego terminu. Trzeba zatem oryginał tego oświadczenia wysłać do właściwego sądu w Polsce – tego, w którego obszarze właściwości zmarły spadkodawca miał ostatnie miejsce zwykłego pobytu. Można także przyjechać do Polski i złożyć odpowiednie oświadczenie przed sądem lub notariuszem. A co z małoletnimi dziećmi? Jeśli chodzi o przepisy obowiązujące na obszarze Unii Europejskiej, zezwolenie takie udziela sąd, którego okręgu małoletni ma zwykłe miejsce pobytu. Są jednak systemy prawne, które nie przewidują wymogu uzyskania zgody na odrzucenie spadku w imieniu dziecka. Powstaje wówczas problem, jak przekonać organ, który przyjmuje oświadczenie o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego dziecka, że rodzic jest uprawniony do takiej czynności. Praktyka w ostatnich latach przyjęła, że dopuszczalna jest tu jurysdykcja sądu polskiego – Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy. Do tego Sądu należy złożyć wniosek o zezwolenie na dokonanie czynności w imieniu małoletniego. Po uzyskaniu takiego zezwolenia, które przybiera formę postanowienia, można składać oświadczenie. I tu znowu, jeśli spadkobierca zamieszkuje za granicą, najlepiej udać się do konsula. Na gruncie konkretnych spraw wynikają wielokrotnie pewne komplikacje. Nie sposób wszystkiego przewidzieć i w takich sytuacjach potrzebna jest profesjonalna pomoc. Prawnicy naszej Kancelarii posiadają szerokie doświadczenie w tego typu sprawach. Jeśli potrzebujesz fachowej porady dotyczącej Twojej sprawy skontaktuj się z naszą Kancelarią.

jak odrzucenie spadku w imieniu dziecka za granicą